Warning: strtotime() [function.strtotime]: It is not safe to rely on the system's timezone settings. You are *required* to use the date.timezone setting or the date_default_timezone_set() function. In case you used any of those methods and you are still getting this warning, you most likely misspelled the timezone identifier. We selected 'Europe/Berlin' for 'CEST/2.0/DST' instead in /home/platne/c10/public_html/witamina.info.pl/komentarze/include/commax.class.php on line 492
Warning: strtotime() [function.strtotime]: It is not safe to rely on the system's timezone settings. You are *required* to use the date.timezone setting or the date_default_timezone_set() function. In case you used any of those methods and you are still getting this warning, you most likely misspelled the timezone identifier. We selected 'Europe/Berlin' for 'CEST/2.0/DST' instead in /home/platne/c10/public_html/witamina.info.pl/komentarze/include/commax.class.php on line 493
Warning: date() [function.date]: It is not safe to rely on the system's timezone settings. You are *required* to use the date.timezone setting or the date_default_timezone_set() function. In case you used any of those methods and you are still getting this warning, you most likely misspelled the timezone identifier. We selected 'Europe/Berlin' for 'CEST/2.0/DST' instead in /home/platne/c10/public_html/witamina.info.pl/komentarze/include/commax.class.php on line 582 Witaminy a rozwój dzieci : Centrum Informacji o Witaminach
Witaminy pełnią wiele istotnych funkcji w organizmie i uczestniczą w wielu procesach metabolicznych. Są niezbędnym składnikiem codziennej diety i warunkują prawidłowe funkcjonowanie wszystkich narządów organizmu. Rosnący organizm dziecka jest szczególnie wrażliwy na ich niedobór. Szybki przyrost masy ciała i rozwój organizmu prędko zużywa gromadzone zapasy, więc wymaga stałej dostawy odpowiednio dobrach składników odżywczych. Objawy awitaminoz pojawiają się u dzieci szybciej niż u dorosłych i wywołują cięższe, czasem nieodwracalne zmiany. Niekiedy postać awitaminozy jest zupełnie inna niż u osób dorosłych. Ponadto kondycja organizmu w dzieciństwie rzutuje na stan zdrowia i osiągnięcia w życiu dorosłym.
Intensywnie rosnący organizm dziecka wymaga dużej ilości energii, dlatego potrzebne są witaminy, które uczestniczą w biochemicznych reakcjach metabolicznych. Szczególnie istotne są szlaki metaboliczne, w których dochodzi do magazynowania energii z pożywienia, a następnie szybkiego jej uwolnienia wtedy, kiedy jest potrzebna. Dostarczenie zbilansowanego kompleksu witamin z grupy B, zapewnia prawidłowy przebieg przemian węglowodanów, białek i tłuszczów. Dzięki równowadze mitochondria stabilnie produkują energię zmagazynowaną w tkankach, a powstające podczas tych procesów wolne rodniki są neutralizowane przez układ witamin antyoksydacyjnych (głównie C i E). Dzięki temu powstawanie energii jest bezpieczne i nie uszkadza błon komórkowych. Niedobór witamin uczestniczących w procesach metabolicznych prowadzi do opóźnienia rozwoju i wzrostu dzieci. Zmiany te często są nieodwracalne.
Rozwój mózgu i tkanki nerwowej ma miejsce tylko w dzieciństwie. Do witamin istotnych w rozwoju układu nerwowego należą biotyna (witamina H), witaminy uczestniczące w syntezie neurotransmiterów (B1, B6) i budowie tkanki nerwowej (głównie B12). Niedobór witaminy B6 u niemowląt wywołuje drgawki i nieprawidłowy zapis w EEG. Witamina B12 jest niezbędna do wytwarzania fosfolipidów w błonach komórkowych (potrzebnych do właściwego przewodzenia nerwowego) oraz osłonki mielinowej (otaczającej i chroniącej komórki nerwowe oraz usprawniającej przewodzenie nerwowe). Stężenie witaminy H u płodu jest 3-17 razy większe niż we krwi matki, co jest wynikiem aktywnego transportu tej witaminy przez łożysko. Podobna sytuacja dotyczy mleka ludzkiego, w którym zawartość biotyny jest 10-100 razy wyższa niż w surowicy. Awitaminoza wywołuje opóźnienie rozwoju. Prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku, do czego przyczynia się witamina A, warunkuje szybki rozwój funkcji poznawczych, co również stymuluje cały organizm.
Sprawne rozprowadzanie tlenu po wszystkich tkankach ciała warunkowane jest prawidłową produkcją hemu i funkcjonowaniem erytrocytów, na co wpływają witaminy B1 i B6. Natomiast zadaniem witaminy B12 jest regulowanie procesów krwiotwórczych przebiegających w szpiku kostnym. Witamina K chroni niemowlęta przed krwawieniami i chorobą krwotoczną noworodków, jednak noworodki z pokarmem otrzymują jej zbyt mało. Okazuje się, że w mleku matki jest zbyt mało tej witaminy, a flora bakteryjna niemowląt karmionych piersią jej nie produkuje. W lepszej sytuacji są niemowlęta karmione sztucznie, u których produkcja witaminy K przez bakterie jelitowe rozpoczyna się już od drugiego tygodnia życia.
Witamina D warunkuje prawidłowy rozwój kości, zębów, zapewnia odpowiedni wzrost i rozwój organizmu. Jej niedobór powoduje nieprawidłowy rozwój układu kostnego i zahamowanie wzrostu. W okresie późniejszym dochodzi do znacznego zniekształcenia kośćca. Powstają skrzywienia kręgosłupa, płaskostopie, koślawość lub szpotawość kolan.
Właściwe żywienie dziecka już od pierwszych dni życia kształtuje właściwe nawyki żywieniowe i zapewnia zdrowie w dorosłym życiu. Dobrze dobrana, urozmaicona i dostosowana do wieku dziecka dieta powinna być wystarczającym źródłem witamin. Tak więc profilaktyczne podawanie zestawów witaminowych (z wyjątkiem witaminy D i K) nie jest konieczne. Uzupełnianie witamin jest konieczne, wtedy gdy pojawią się objawy ich niedoboru, podczas leczenia niektórych chorób lub stosowania niektórych diet (np. weganom brakuje w diecie witaminy B12). Konsekwencje niedoboru witamin w diecie dzieci są poważne i mogą prowadzić m.in. do opóźnienia rozwoju fizycznego i umysłowego, obniżenia odporności, otyłości oraz zwiększenia ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia. Chociaż przyjmowanie większości preparatów witaminowych jest bezpieczne i nie stwarza ryzyka przedawkowania lub wystąpienia niekorzystnych działań niepożądanych, to decyzję o zastosowaniu preparatów witaminowych u dziecka najlepiej skonsultować ze swoim lekarzem.
Bibliografia
Pharmindex Brevier. UBM Medica. Warszawa 2011.
Ville CA. Biologia. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa 1990.
Encyclopedia of Dietary Supplements. Informa Healthcare. London 2010.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia medycznego.
Pierwsze dla lata życia dziecka – przewodnik dla rodziców. Red. A. Chybicka, A. Dobrzańska, J. Szczapa, J. Wysocki. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2010.
Agata
Witaminy są niezwykle ważne dla maluchów, więc stosuję dietę bogatą w warzywa i owoce. Natomiast w razie przeziębiania podaję małej Ulgrip junior oparty na naturalnych składnikach i przeziębienie mija bardzo szybko. Moja córka go nazywa sokiem z malin ze względu na smak. Żadnych innych preparatów witaminowych nie podaję.