Warning: strtotime() [function.strtotime]: It is not safe to rely on the system's timezone settings. You are *required* to use the date.timezone setting or the date_default_timezone_set() function. In case you used any of those methods and you are still getting this warning, you most likely misspelled the timezone identifier. We selected 'Europe/Berlin' for 'CEST/2.0/DST' instead in /home/platne/c10/public_html/witamina.info.pl/komentarze/include/commax.class.php on line 492
Warning: strtotime() [function.strtotime]: It is not safe to rely on the system's timezone settings. You are *required* to use the date.timezone setting or the date_default_timezone_set() function. In case you used any of those methods and you are still getting this warning, you most likely misspelled the timezone identifier. We selected 'Europe/Berlin' for 'CEST/2.0/DST' instead in /home/platne/c10/public_html/witamina.info.pl/komentarze/include/commax.class.php on line 493
Warning: date() [function.date]: It is not safe to rely on the system's timezone settings. You are *required* to use the date.timezone setting or the date_default_timezone_set() function. In case you used any of those methods and you are still getting this warning, you most likely misspelled the timezone identifier. We selected 'Europe/Berlin' for 'CEST/2.0/DST' instead in /home/platne/c10/public_html/witamina.info.pl/komentarze/include/commax.class.php on line 582 Noni : Owoce - Centrum Informacji o Witaminach
Morwa indyjska (Morinda citrifolia L.) zwana też noni, jest krzewem wywodzącym się z południowej części Azji. Obecnie rozprzestrzeniła się w wielu regionach świata. Stosowana jest jako roślina lecznicza lub przyprawa. Historycznie jako surowce zielarskie pozyskiwano wszystkie części tej rośliny, ale obecnie wykorzystuje się tylko owoce i liście morwy.
Morwa indyjska jest wiecznie zielonym krzewem o wysokości 3-10 m. Roślina ta łatwo adaptuje się do różnych warunków środowiskowych i szybko zasiedla nowe tereny, gdzie dobrze się rozwija. Noni ma duże, eliptyczne, błyszczące liście. Jej żółtawe mięsiste owoce osiągają długość 10 cm. Dojrzałe owoce różnią się zapachem – spotyka się odmiany zupełnie bezzapachowe oraz takie, o nieprzyjemnym zapachu kwasu masłowego. Nasiona noni posiadają komorę powietrzną, dzięki której mogą długie miesiące unosić się w wodzie morskiej, po czym z powodzeniem kiełkują. Tak morwa indyjska rozprzestrzeniła się na wyspach Polinezji. Obecnie krzew ten jest uprawiany na Tahiti i Hawajach oraz w Australii.
Lecznicze zastosowanie noni
W dawnych czasach owoce i liście morwy stanowiły popularny element diety, a w niektórych kulturach morwa jest nadal powszechnie spożywana. Tradycyjne lecznicze zastosowanie morwy było bardzo szerokie. Zewnętrznie liście i owoce przykładano na czyraki, świerzb, grzybicę, rany i inne stany zapalne skóry. Świeży sok z owoców wyciskano bezpośrednio na wrzody na skórze, a następnie bandażowano dużymi liśćmi. Spożywanie owoców morwy zalecano w celu stymulowania apetytu, jako środek przeciwwymiotny, na ból zębów, choroby przyzębia i cuchnący oddech. Mikstura składająca się z soku morwy i kokosa wykorzystywana była w leczeniu zaburzeń żołądkowo-jelitowych. W Wietnamie morwę stosowano w nadciśnieniu tętniczym, biegunkach i gorączce. Kombinacja morwy i pieprzu metystynowego (Piper methysticum, Kava kava) stosowana była w leczeniu gruźlicy.
Od ponad 150 lat biochemicy pracują nad zbadaniem składu noni i wyizolowaniem substancji aktywnych. Obecnie scharakteryzowano ponad 130 substancji chemicznych, wśród których najważniejsze grupy związków stanowią antrachinony, glikozydy flawonoli, glikozydy irydoidowe, lignany, glikozydy lipidów, triterpenoidy i monoterpenoidy oraz kwasy tłuszczowe i steroidy.
Wiele z dawnych zastosowań leczniczych noni nie znalazło potwierdzenia w badaniach klinicznych, ale mimo to przetwory noni są bardzo popularne. Wiele pacjentów stosuje je w celu złagodzenia objawów przewlekłego bólu, depresji, nadciśnienia i otyłości oraz jako alternatywną metodę leczenia nowotworów.
Do tej pory przeprowadzono kilka badań noni pod kątem potencjalnego działania przeciwnowotworowego. Ekstrakt z tej rośliny hamuje działanie czynnika aktywującego 1 (AP 1), który uczestniczy w syntezie białka w różnych systemach komórkowych, w tym w komórkach nowotworowych. Inne substancje wyizolowane z liści morwy indyjskiej (irydoidy, citrifolinina A, citrifolinozyd) hamują działanie AP-1 indukowane przez UV-B, co potencjalnie zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory skóry. Ponadto antrachinony wyizolowane z korzeni noni (m.in. damnacantal) są silnymi inhibitorami kinazy tyrozynowej i reduktazy chinonowej stymulujących nadmierny wzrostu komórek nowotworowych oraz działają cytotoksycznie na komórki raka wątrobowokomórkowego (hepatoma) u myszy. Sok z noni hamuje rozwój naczyń krwionośnych w guzach nowotworowych. Ponadto poprzez stymulację systemu immunologicznego wykazuje działanie synergiczne z lekami onkologicznymi u myszy chorych na nowotwór. Sok z owoców noni jest również silnym antyoksydantem. Ma działanie porównywalne lub silniejsze niż witamina C, pyknogenol czy sproszkowane pestki winogron.
Sok z noni zawiera stosunkowo duże stężenie potasu, porównywalne do soku pomarańczowego lub pomidorowego, dlatego powinien być ostrożnie stosowany u osób z niewydolnością nerek. W czasie kuracji noni odnotowywano pojedyncze przypadki uszkodzenia wątroby, które mogły być wynikiem działania antrachinonów. Sok nie był oceniany u kobiet w ciąży i karmiących, ale duże ilości soku mogą działać poronnie, wobec czego ich przyjmowanie u kobiet w ciąży jest przeciwwskazane.
Sok z owoców noni w Europie został dopuszczony do obrotu jako "nowa żywność" w 2003 r. W Stanach Zjednoczonych sok ten jest sprzedawany w kategorii suplementy diety.
Bibliografia
Encyclopedia of Dietary Supplements. Informa Healthcare. London 2010.
